เมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม 2568 สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ร่วมกับจังหวัดเชียงราย จังหวัดพะเยา และภาคีเครือข่ายในพื้นที่ ร่วมจัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ กิจกรรม “มุ่งเป้าอนาคตประเทศไทยเพื่ออากาศสะอาด น้ำมั่นคง” เพื่อขับเคลื่อนเป้าหมายสำคัญตามยุทธศาสตร์ (ววน.) โดย ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (ผอ.วช.) กล่าวเปิดการประชุม ในการนี้ผู้แทนภาคีเครือข่ายความร่วมมือจากภาครัฐ ท้องถิ่น เอกชน และภาคประชาสังคม หน่วยงาน ในพื้นที่จังหวัดเชียงรายและจังหวัดพะเยา ร่วมกล่าวถึงจุดมุ่งหมายของบันทึกข้อตกลงความร่วมมือฯ ในครั้งนี้ โดยได้รับเกียรติจาก นายรุจติศักดิ์ รังษี รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย นายภูธนะ ชมภูมิ่ง รองผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยา เข้าร่วมพิธีลงนาม พร้อมด้วยภาคีเครือข่าย จ.เชียงราย และ จ.พะเยา ณ โรงแรมเลอ เมอริเดียน เชียงราย รีสอร์ท จ.เชียงราย
ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (ผอ.วช.) กล่าวว่า (วช.) ร่วมกับ สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (กสว.) ในการขับเคลื่อนและบริหารจัดการเป้าหมายสำคัญตามยุทธศาสตร์ (ววน.) ใน 2 ประเด็นสำคัญ คือ
1) “ประเทศไทยปลอดภัยจาก PM2.5” ครอบคลุม 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน
2) “น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้ง” ครอบคลุม 10 จังหวัด โดยในครั้งนี้ วช.ได้ขยายความร่วมมือไปยังจังหวัดเชียงรายและพะเยา โดยมีการลงนาม MOU กับหน่วยงานภาคี เพื่อเสริมกลไกการขับเคลื่อนงานวิจัยและนวัตกรรมสู่พื้นที่จริง ผ่านกิจกรรมเสวนา การจัดแสดงนิทรรศการ และการแลกเปลี่ยนแนวทางแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 และภัยจากน้ำท่วม-น้ำแล้ง
(วช.) หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ภายใต้กรอบความร่วมมือนี้ ทุกภาคส่วนจะผสานกำลังกันอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่ระดับนโยบายสู่การปฏิบัติในพื้นที่ ผ่านกิจกรรมและกลไกต่างๆ ที่ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในท้องถิ่นสามารถต่อยอดสู่การแก้ปัญหาที่จับต้องได้จริง และส่งผลให้เกิดการพัฒนาจังหวัดเชียงราย และจังหวัดพะเยา รวมถึงส่งผลกระทบไปยังพื้นที่ภาคเหนือทั้งภาค ตลอดจนประเทศโดยรวม อย่างครอบคลุมทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมในแนวทางที่มั่นคง และมีส่วนร่วมอย่างแท้จริงและยั่งยืน
นายรุจติศักดิ์ รังษี รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย กล่าวว่า จังหวัดเชียงรายให้ความสำคัญกับการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยเฉพาะในสองประเด็นสำคัญ ประเด็น “ประเทศไทยปลอดภัยจาก PM2.5” และ ประเด็น “น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้ง” การลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือในวันนี้ถือเป็นก้าวสำคัญของการประสานพลังจากทุกภาคส่วน เพื่อร่วมกันขับเคลื่อนแนวทาง “มุ่งเป้าอนาคตประเทศไทยเพื่ออากาศสะอาด น้ำมั่นคง” ให้เกิดผลเป็นรูปธรรมในพื้นที่ เราเชื่อมั่นว่า ด้วยองค์ความรู้จากงานวิจัยและนวัตกรรมที่ (วช.) สนับสนุน จะเป็นกลไกสำคัญในการแก้ไขปัญหา PM2.5 และการบริหารจัดการน้ำในพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้แก่พี่น้องประชาชนในจังหวัดเชียงรายและพื้นที่ใกล้เคียงในระยะยาว
นายภูธนะ ชมภูมิ่ง รองผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยา กล่าวว่า จังหวัดพะเยามีความยินดีเป็นอย่างยิ่งที่ได้ร่วมเป็นส่วนหนึ่งของความร่วมมือในครั้งนี้ ซึ่งถือเป็นโอกาสสำคัญในการยกระดับการพัฒนาพื้นที่อย่างยั่งยืนผ่านการใช้องค์ความรู้จากงานวิจัยและนวัตกรรม ความร่วมมือระหว่าง วช. และภาคีเครือข่ายในพื้นที่ จะช่วยขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะการจัดการทรัพยากรน้ำและฝุ่นละออง PM2.5 อย่างเป็นระบบและสอดคล้องกับบริบทของพื้นที่ เราเชื่อมั่นว่า ความร่วมมือในวันนี้จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีในระดับชุมชน และเป็นรากฐานที่เข้มแข็งในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนในจังหวัดพะเยาอย่างแท้จริง
ถัดมา เป็นการกล่าวจุดมุ่งหมายของบันทึกข้อตกลงความร่วมมือฯ ดังนี้
1) คุณรุจติศักดิ์ รังษี รองผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย
2) คุณภูธนะ ชมภูมิ่ง รองผู้ว่าราชการจังหวัดพะเยา
3) คุณนิชลีย์ ธีรเดช ผู้แทนสำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน)
4) คุณอนันต์ เพ็ชร์หนู ผู้อำนวยการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ ภาค 1
5) คุณอารวิน นารูลา บริษัท อูรมัต จำกัด
6) คุณสุธีระพงษ์ วันไชยธนวงศ์ รองนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย
7) คุณสมนึก วิงวอน รองประธานสภาเกษตรกรจังหวัดเชียงราย
8) คุณสลักจฤฎดิ์ ติยะไพรัช ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย
9) คุณสุรสิทธิ์ ปุสุรินทร์ ประธานสภาลมหายใจจังหวัดเชียงราย
10) คุณนัฐนที ศรีวิราช รองนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดพะเยา
11) ดร.ประพันธ์ เทียนวิหาร ประธานสภาเกษตรกร จังหวัดพะเยา
12) คุณวิชิต ถิ่นวัฒนากูล เลขาธิการสภาลมหายใจ จังหวัดพะเยา
13) คุณนิรุตติ์ เตปันคำ เลขานุการสภาวัฒนธรรม จังหวัดพะเยา
โดยได้มีพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือฯ ระหว่าง (วช.) กับสองจังหวัดในพื้นที่ภาคเหนือ จังหวัดเชียงราย จังหวัดพะเยา ดังนี้
- พิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือฯ (หน่วยงานภาคีพื้นที่จังหวัดเชียงราย) ระหว่าง วช. และจังหวัดเชียงราย องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ ภาค 1 สภาลมหายใจจังหวัดเชียงราย สภาเกษตรกรจังหวัดเชียงรายสภาวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย และ บริษัท อูรมัต จำกัด
- พิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือฯ (หน่วยงานภาคีพื้นที่จังหวัดพะเยา) ระหว่าง วช. และ จังหวัดพะเยา องค์การบริหารส่วนจังหวัดพะเยา สภาลมหายใจ จังหวัดพะเยา สภาเกษตรกรจังหวัดพะเยา และ สภาวัฒนธรรมจังหวัดพะเยา
ต่อด้วยการเสวนาแนวทางการทำงานร่วมกันกับภาคีเครือข่าย”การขับเคลื่อนมุ่งเป้าอนาคตประเทศไทยเพื่ออากาศสะอาด น้ำมั่นคง”
- ประเด็น: น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้งใน 10 จังหวัด โดย ดร.วิจารย์ สิมาฉายา ประธานคณะกรรมการส่งเสริมแผนงานเป้าหมายสำคัญตามยุทธศาสตร์ (ววน.) และ รองศาสตราจารย์ ดร.สุจริต คูณธนกุลวงศ์ ผู้อำนวยการแผนงาน “น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้ง ใน 10จังหวัด
- ประเด็น: ประเทศไทยปลอดภัยจาก PM2.5
โดย นางสาวเสาวนีย์ มุ่งสุจริตการ
รองผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ - ตัวอย่างนวัตกรรมพร้อมใช้นำเสนอ โดยรองศาสตราจารย์ ดร.อนรรฆ ขันธะชวนะ หัวหน้า “โครงการแก้ปัญหาฝุ่น PM2.5 ในพื้นพื้นที่ภาดเหนือด้วยนวัตกรรมบูรณาการเชิงพื้นที่อย่างยั่งยืน”
ภายในงานมีการจัดแสดงนิทรรศการโครงการ ประเทศไทยปลอดภัยจาก PM2.5 และ น้ำมั่นคง ไม่ท่วม ไม่แล้ง โดยนำเสนอผลงานนวัตกรรมที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริงมากกว่า 30 ผลงาน ซึ่งมุ่งเน้นการประยุกต์ใช้นวัตกรรมในการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมในระดับพื้นที่ โดยเฉพาะปัญหาน้ำท่วมและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 อย่างเป็นรูปธรรม
บันทึกข้อตกลงความร่วมมือระหว่าง (วช.) กับภาคีเครือข่ายในพื้นที่จังหวัดเชียงรายและจังหวัดพะเยา โดยมีผู้แทนหน่วยงานภาครัฐ องค์กรท้องถิ่น ภาคเอกชน และภาคประชาสังคม ร่วมเป็นสักขีพยานและเป็นเกียรติในพิธีลงนามครั้งนี้ สะท้อนถึงความตั้งใจของทุกภาคส่วนในการขับเคลื่อนประเทศไทยไปสู่อนาคตที่ยั่งยืน โดยการใช้นวัตกรรมเป็นเครื่องมือสำคัญในการแก้ไขปัญหาเร่งด่วนและส่งเสริมการพัฒนาพื้นที่อย่างครอบคลุมและต่อเนื่อง
